Związek między snem a kontrolą łaknienia – psychodietetyczne spojrzenie.

Sen odgrywa kluczową rolę w regulacji apetytu, a jego jakość i długość mogą wpływać na nasze decyzje żywieniowe znacznie bardziej, niż jesteśmy skłonni przypuszczać. Z psychodietetycznego punktu widzenia brak snu zaburza zarówno procesy biologiczne odpowiedzialne za odczuwanie głodu i sytości, jak i mechanizmy psychiczne związane z samokontrolą, emocjami oraz sposobem reagowania na stres. Niewyspanie skutkuje obniżeniem poziomu leptyny, hormonu informującego organizm o sytości, a jednocześnie podnosi poziom greliny – hormonu głodu. W praktyce oznacza to, że po nocy słabego snu mózg sygnalizuje większą potrzebę jedzenia, nawet jeśli fizycznie organizm nie wymaga dodatkowych kalorii. Oprócz tego zaburzony sen zwiększa aktywację obszarów mózgu odpowiedzialnych za nagradzanie, co sprawia, że jedzenie o wysokiej zawartości cukru i tłuszczu wydaje się bardziej atrakcyjne. Z psychologicznej perspektywy niewyspanie osłabia zdolność podejmowania racjonalnych decyzji i sprzyja impulsywnemu jedzeniu, utrudnia także odczytywanie sygnałów płynących z ciała. Zmęczony umysł częściej korzysta z jedzenia jako szybkiego sposobu na poprawę nastroju lub dodanie sobie energii, co w konsekwencji może prowadzić do przejadania się, podjadania wieczornego oraz wybierania produktów działających jak „chwilowa nagroda”. Długotrwałe niedobory snu sprzyjają również wzrostowi poziomu kortyzolu, hormonu stresu, który sam w sobie zwiększa apetyt i skłonność do sięgania po słodkie przekąski. W ten sposób tworzy się błędne koło, w którym brak snu obniża kontrolę łaknienia, a zaburzone odżywianie pogarsza jakość snu. Z perspektywy psychodietetyki praca nad regulacją łaknienia powinna więc obejmować nie tylko zmianę nawyków żywieniowych, ale także świadome dbanie o higienę snu – odpowiednią długość, stały rytm dobowy i warunki sprzyjające regeneracji. Poprawa jakości snu staje się fundamentem, który wzmacnia samokontrolę, stabilizuje apetyt i pozwala budować zdrowszą relację z jedzeniem w sposób naturalny, a nie wymuszony.